İstanbuldaki isyanların tamamı kapıkulu ordusu tarafından çıkarılmıştır. Bu isyanların sebebi devlet adamları arasındaki iktidar mücadeleleri ile ekonomik ve mali sebeplerden kaynaklanıyordu. Yeniçerilerin ilk isyanları Fatih zamanına kadar uzanır. Bu isyanın sebebi padişah ile veziriazam arasındaki mücadelesiydi. CrazyHubİstanbul 3. dönem 6 Haziran 2022’de başlayacaktır.”. Kolektif House Levent’te özel bir ofis alanı içerisinde eğlenceli ve ilham verici bir çalışma ortamı. Güçlü bir ortak – 5 milyardan fazla mobil oyun indirmesi ve on yıllık deneyimiyle lider bir mobil oyun geliştiricisi ve yayıncısı. Eğitim programımız 1 İstanbul İsyanları: İstanbul isyanları kapıkulu askerlerinin özellikle yeniçerilerin tarafından çıkarılmıştır. Askeri isyanlarda denilen bu isyanlara bazen ulema, halk ve medrese öğrencilerinin de katıldığı görülmüştür. Nedenleri: Dergiilk olarak Yusuf Ziya ve Orhan Seyfi tarafından çıkarılmıştır. Fakat daha sonra Orhan Seyfi derginin yönetiminden ayrılmıştır. 1967’de vefat eden Yusuf Ziya Ortaç, dergiyi yaşamının sonuna kadar çıkarmayı başarmıştır. Ortaç’ın vefatının ardından dergi on yıl oğlu Ergin Ortaç tarafından çıkarılmıştır. Gedikusulü(intisar): Osmanlı bir alanda çalışan esnaf ve zanaatkar sayısını kısıtlar bu kısıtlamanın adı Gedik usulüdür mesela 100 tane manav var. 100 taneden fazla manav olamayacağından dolayı Yeni Bir manav açamazsın senin yeni bir manav açmak için manav sayısında bir eksilme olması gerekir bu durum esnaf ve zanaatkarlar arasındaki dayanışmayı arttıran bir Fast Money. TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmalarİstanbul Hükumeti Tarafından Çıkarılan İsyanlarAnzavur AyaklanmasıKuva-yı İnzibatiye Olayıİstanbul Hukümeti ve İtilaf Devletlerince Desteklenen İsyanlarAdapazarı, Hendek, Düzce, Bolu İsyanlarıÇapanoğlu İsyanı YozgatZeynel Abidin Bozkır İsyanıDelibaş Mehmet İsyanı KonyaÇopur Musa İsyanı AfyonŞeyh Eşref İsyanıKoçgiri İsyanıMilli Aşireti İsyanı UrfaAli Batı İsyanıCemil Çeto İsyanıKuva-yı Milliyecilerin Çıkardığı İsyanlarÇerkez Ethem İsyanıDemirci Mehmet Efe İsyanıAzınlık İsyanlarıTBMM’ye Karşı Çıkan İsyanlara Alınan TedbirlerTBMM’ye Karşı Çıkan AyaklanmalarBüyük Millet Meclisi’ni, kuruluşundan sonra en çok uğraştıran sorun, Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde çıkan ayaklanmalar olmuştur. 1919 yılında başlayan ayaklanmalar, 1921 yılı sonlarında tamamen bastırılabildi. Ayaklanmalarda, İstanbul Hükümeti’nin ve İtilaf Devletleri’nin kışkırtma çabaları etkili olmuştur. Bu ayaklanmaları şu şekilde kategorize etmek gelişmeler sonucunda Anadolu’daki kontrolün tamamen elinden gittiğini gören İstanbul Hükümeti’nin beyan ve teşvikleri sonucu çıkan milli hareketin başarılı olması halinde, Türkiye ve Türk Milleti üzerine hazırladıkları projelerinin bir işe yaramayacağını anlayan İngilizlerin ve diğer İtilaf Devletleri’nin kışkırtmaları sonunda çıkan otoritesinin boşluğundan yararlanarak etrafına topladığı adamlarla eşkıyalık yapanların çıkardıkları bütünlüğünü parçalayarak yeni siyasi teşekküller kurmak amacıyla çıkan Kuvayı Milliyeci iken şahsi hesaplar yüzünden TBMM’ye karşı olan kişilerin çıkardıkları TBMM Binasıİstanbul Hükumeti Tarafından Çıkarılan İsyanlarAnzavur AyaklanmasıJandarma binbaşılığından emekli, halife ve padişaha bağlı olan Ahmet Anzavur önce Biga, Manyas ve Gönen taraflarında gelerek burada bulunan Çerkezleri kışkırtarak isyan çıkarttı. 1 Ekim-25 Kasım 1919. Bu isyan Yarbay Rahmi Bey ve Çerkez Ethem tarafından bastırıldı. Ahmet Anzavur, çevresine topladıklarına “Kuva-yı Muhammediye” adını takmıştı. Anzavur’un aynı bölgede ikinci kez başlattığı isyan hareketi yine Çerkez Ethem tarafından bastırıldı. Yenilgiye uğrayan Ahmet Anzavur önce İngilizlere sığındı ardından İstanbul’a İnzibatiye OlayıDamat Ferit Paşa İngilizlerden aldığı destekle 18 Nisan 1920’de düzenli bir askeri birlik kurmuştur ki bu kuvvet “Kuva-yı İnzibatiye” adıyla tarihe geçmiştir. Bu birliğin kuruluş gayesi ise devlet yasalarını uygulayan hükumet memurlarını zor kullanarak görevini yapmaya engel olan Kuva-yı Milliye adını taşıyan eşkıyaları tepelemek şeklinde Ordusu diye de bilinen, bu ordunun komutanlığına Süleyman Şefik Paşa atanmıştır. Ancak bir süre sonra Süleyman Şefik paşa daha sonra kendisine katılan Ahmet Anzavur ile anlaşmazlığa düşmüş ve bunun üzerine Kuva-yı İnzibatiye’nin başına Yarbay Senai İnzibatiye’nin amacı Geyve Boğazı’nı ele geçirerek Eskişehir yolunu açmaktır. Anzavur Ahmet’in emri altında 15 Mayıs’tan itibaren üç gün boyunca saldırılar gerçekleştirilmiştir. Ancak her defasında Ali Fuat Paşa komutasındaki Milli kuvvetlerden darbe yiyen Anzavur güçleri sonuçta başarıya ulaşamamış ve Harbiye Nezareti 25 Haziran 1920’de Kuva-yı İnzibatiye birliklerini dağıtmak zorunda İsyan, Nerede Çıkmıştır?İstanbul Hukümeti ve İtilaf Devletlerince Desteklenen İsyanlarAdapazarı, Hendek, Düzce, Bolu İsyanlarıKurtuluş Savaşı zamanında İstanbul Hükümeti’nin ve İngilizlerin kışkırtmaları ile Milli kuvvetlere karşı ayaklanmadır 13 Nisan – 31 Mayıs 1920. Asilerin “Ahali ve Padişah nerede ise biz de oradayız, İstanbul’un ve padişahın emirlerini dinlemeyen Ankara’yı dinlemeyiz” şeklinde attıkları sloganlar isyanın amacını ortaya koymaktadır. İsyancılar Düzce’deki güvenlik müfrezesini basmışlar, Komutanı Mahmut Nedim’i esir ederek Düzce’ye hâkim olmuşlardır. Bolu, Hendek, Adapazarı ve Safranbolu halkı da dini duygularla veya saltanata bağlılıklarından dolayı isyancılara katılmışlardır. Bunun üzerine önce Çerkez Ethem ve daha sonra da Ali Fuat Paşa ile Refet Bey komutasındaki birlikler bölgeye sevk edilmiştir. 26 Mayıs’ta Çerkez Ethem Düzce’yi, 31 Mayıs’ta Refet Bey Geyve’yi alarak ayaklanmayı bastırmışlardır. Halkı kışkırtan elebaşılar idam vuku bulan birinci isyanın hemen ardından, Milli Kuvvetler, Yozgat isyanını bastırmakla görevlendirildiği için durumdan yararlanmak isteyen Abaza ve Çerkezler, tekrar Düzce ve Hendek bölgesinde ayaklanma çıkarmışlardır 19 Temmuz – 23 Eylül 1920. Ayaklanmayı bastırmak üzere Bolu Dağı bölgesine yönlendirilen birlik, asilerin gece yarısı kurdukları pusuya düşürülmüş ve pusuda Milli kuvvetlere mensup bir çok subay şehit edilmiştir. Bu elim olayın haberi Ankara’da büyük üzüntüye neden olmuştur. Tekrar hareket eden Milli kuvvetler bölgede çıkan ayaklanmayı bastırmayı İsyanı YozgatYozgat ili ve çevresinde vuku bulan bir dizi ayaklanmanın arkasında İstanbul Hükumeti’ni detekleyen Hürriyet ve İtilaf Partisi Yozgat Başkanı Çapanoğlu Edip ve onun kardeşi Celal’in gayeleri yer almaktadır. Çağanoğlu Edip ve kardeşi Celal bölgede propagandalar yaparak halkı Meclis’e kışkırtmayı amaçlamışlardır. Ankara’da meclisin açılmasının padişahın ve kanunların hükmüne aykırı olduğunu etrafa yayarak isyanın çıkmasında etkili olmuşlardır. İsyancıları dağıtmak üzere gönderileri bir tabur kuvvetle yapılan ilk müdahalede etkili sonuç alınamamıştır. Daha sonra Antep dolaylarında bulunan Kılıç Ali Bey, yaklaşık seksen adamıyla bölgeye yönlendirilmiştir. Ancak bu teşebbüse rağmen 14 Haziran’da Yozgat’ın asilerin eline geçmesine engel olunamamıştır. Durumun kontrolden çıkması üzerine Genelkurmay Başkanlığı 19 Haziran 1920 tarihinde Çerkez Ethem’e ayaklanmayı bastırma görevini vermiştir. 23 Haziran’da Yozgat’a gelen Çerkez Ethem komutasındaki askerler kısa sürede Yozgat’ı ele geçirerek durumu kontrol altına almışlardır. İsyanın elebaşlarından birçoğunu idam ederek ayaklanmaya son Abidin Bozkır İsyanıKurtuluş Savaşı sırasında Zeynel Abidin Bozkır tarafından birincisi 27 Eylül-4 Ekim 1919 tarihleri arasında, ikincisi 20 Ekim-4 Kasım 1919 çıkarılan ayaklanmalardır. İsyanı bastırmakla görevlendirilen Yarbay Arif Bey’in maiyetindeki kuvvetlerle başlatılan askeri harekâtın sonucu isyancılar birçok ölü ve yaralı bırakarak kaçmak zorunda kalmışlardır. İsyana neden olanların elebaşları tarafından daha sonra bir çok yerde ayaklanma girişimleri olmuşsa da Milli Kuvvetler tarafından bastırılarak ortadan Mehmet İsyanı KonyaKurtuluş Savaşı yıllarında baş gösteren ve Konya’nın bir süre isyancıların elinde kalmasına neden olan ayaklanmadır. 4 Ekim-22 Kasım 1920 Delibaş Mehmet, Ankara Hükümeti’ni tanımadığını ilan ederek çoğu asker kaçağı 500 kadar silahlı kişiyle Çumra Nahiyesine baskın yaparak buraya egemen olmuştur. İsyancılara Akşehir ve Beyşehir’in de katılması, Konya ve Isparta sancaklarının bir kısmının asilerinin eline geçmesi durumu ciddileştirmiştir. TBMM Hükümeti ayaklanmayı bastırma görevini Albay Refet’e vermişti. Refet Bey komutasındaki birlikler 6 Ekim’de Konya’yı, 16 Ekim’de Bozkır’ı, Seydişehir’i ve Beyşehir’i, 23 Ekim’de Çiğil’i ele geçirmeyi Musa İsyanı AfyonYozgat ayaklanmasının çıktığı sırada Yunanlıların kışkırtmasıyla Afyon Bölgesi’nde başlamıştır. Halkı askere gitmemeye, askeri ordudan kaçmaya teşvik eden ayrıca din elden gidiyor propagandası yapan Çopur Musa topladığı kuvvetlerle 21 Kasım 1920’de Çivril’i basmıştır. Kuva-yı Milliye birliklerinin Çopur Musa’nın üzerine gitmesiyle, Çopur Musa Yunan ordusuna Eşref İsyanıBayburt’un Hart Bucağında oturan Şeyh Eşref mehdilik iddiası ile ayaklanmıştır. Üzerine gönderilen kuvvetleri mağlup edince Bayburt üzerine yürümeye hazırlandı. 24 Aralık 1919 tarihinde Hart çevresini saran kuvvetlerle çatışmaya girdi. Bir top mermisinin isabet etmesi sonucu öldü. Bunun üzerine diğer asiler de teslim İsyanıErzincan – Sivas bölgesinde 1920 yılları sonlarına doğru eşkiyalık eylemleri artış Teali ve Teavün Cemiyeti İmranlı Şubesinin Başkanı Haydar Bey ve bir kısım aşiret reislerinin öncülük ettiği bu ayaklanma bölgede egemen olma ve yönetimi elde tutma isteğinden meydana geliyordu. Ayaklanma harekatı, bölgede bulunan 6. Süvari Alayı’nın asker kaçağı bir grubu yakalama eylemi sırasında baskına maruz kalmasıyla 6 Mart 1921 tarihinde başlamıştır. Ayrıca bu bölgede bir kürt devleti kurulacağına dair propaganda 7 aşiret reisinin, TBMM’ye 8 Nisan 1921 tarihinde gönderdikleri bir mektupla bir Kürt ilinin kurulmasını talep ettiler. Bunun üzerine ayaklanmaları bastırma görevi ile Nurettin Paşa’nın Kangal, Koçhisar, Merkez Ordusu, Muş, Zara, Kemah, Ovacık, Koçgiri Bölgesi’nde geniş bir bölgede arama başlatmış, karşılaştığı isyancılarla çarpışmak zorunda kalmıştır. 11 Nisan ve 22 Nisan askeri harekatları sonucunda isyancıların gücü iyice zayıflamış, 17 Haziran’da Haydar Bey’in kardeşi olan Alişan ve 32 asi başı ve bunlara ek olarak 500’ü aşkın isyancı mensubu teslim olmuş, teslim alınanlar yargılanmak üzere Sivas iline Aşireti İsyanı UrfaKurtuluş Savaşı sırasında İngilizler ve Fransızların kışkırtması üzerine Urfa’da Milli Aşireti tarafından çıkarılan ayaklanmadır 1 Haziran-8 Eylül 1920. Doğu’da bir Kürdistan Devleti kurmak düşüncesi ile ayaklanmışlardır. Büyük bir kuvvetle harekete geçen asiler, Viranşehir’i aldıktan sonra Karakeçi Aşireti’ne mensup olan birçok kişiyi öldürmüşlerdir. 7-8 Eylül’de gerçekleştirdiği taarruz karşısında tutunamayan asiler Suriye tarafına Batı İsyanıAli Batı İsyanı, Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş aşamasında verilen Kurtuluş Savaşının başlangıcında karışıklık ve düzensizliklerden yararlanılarak çıkarılan isyandır. 11 Mayıs ile 18 Ağustos 1919 tarihleri arasında Ali Batı, Mardin’in Midyat ilçesi güneyinde yaşayan bir aşireti yöntemeye başladıktan sonra isyan etmiştir. Bu isyanda İngilizlerden de destek almıştır. Ali BATI’nın gerçek amacı bölgede bir Kürdistan devleti kurmaktı, bu amaçla eli silahlı adamları ile Nusaybin’e girmiştir. İsyan sonrasında Mardin 5. Tümen Kumandanlığı, 3. Tabur Kumandanı Yüzbaşı Yusuf Ziya’yı isyana müdahale etmesi için Nusaybin’e yönlendirmiştir. Karakurt köyü yakınlarında Ali Batı’nın askerleri ile karşılaşan Yusuf Ziya’nın müfrezesi arasında savaş başlamış, Ali Batı kaçmış ve Medah denilen konumda saklanmıştır. Ali Batı burada kıstırılmış ve iki saat süren çatışma sonucunda ölü ele Çeto İsyanıKurtuluş Savaşı zamanında Bahtiyar Aşireti’nin İngiliz ve Fransızlardan destek alarak çıkarttıkları ayaklanmadır 7 Haziran 1920. Bahtiyar Aşireti başında bulunan Cemil Çeto, Kürt Teali Cemiyeti görüşlerine uygun davranarak İngilizlerden destek almıştır. Cemil Çeto isyan çıkarmış ve kısa bir süreliğine Garzan Yöresi’ne hakim olmuştur ancak 13. Kolordu’nun müdahalesi sonucunda hakimiyetini kaybetmiştir. Cemil Çeto, isyana katılan adamlarının neredeyse tamamını kaybetmiş ve 7 Haziran 1920 tarihinde kendisi ve dört oğlu teslim Milliyecilerin Çıkardığı İsyanlarÇerkez Ethem İsyanıÇerkez Ethem başlangıçta Milli Mücadele’ye önemli katkıları olan biriydi. Yunanlıların İzmir’i işgalinden sonra, topladığı kuvvetlerle Salihli Cephesi’ni kurmuş ve kendini de cephe komutanı ilan etmişti. Kuva-yı Seyyare adıyla anılan süvari birlikleri, yalnız istilacı düşmana karşı değil, Anzavur’un ezilmesinde, Düzce, Adapazan ve Yozgat ayaklanmalarının bastırılmasında yararlılık gösterdi. Buna benzer pek çok yararlılıkları görülmesine karşın, özellikle düzenli ordunun kurulması sonucunda kuvvetlerinin dağılacağını anlayan Çerkez Ethem, bu durumu kabul etmeyerek TBMM’ye karşı çıkmıştır. Çerkez Ethem’in kazanılması konusunda yapılan girişimler de sonuç vermedi. Batı Cephesi Komutanlığı, Ethem ve Tevfik beylerin vatana ihanet suçu işlediklerim söyleyerek teslim olmalarını istedi. Gediz’deki Ethem kuvvetlerinin etkisiz hale getirilmesinin ardından 5 Ocak 1921’de bölge düzenli ordunun hâkimiyetine geçti. Bunun üzerine Türk kuvvetlerine teslim olmayı reddeden Çerkez Ethem ile ağabeyi Tevfik Bey, Yunanlılara sığınmayı tercih ederek onlarla bir teslim antlaşması imzalamıştır 7 Ocak 1921. Çerkez Ethem ve kuvvetlerinin Yunanlılara teslim olmasıyla ayaklanma kendiliğinden sona Ethem TemsiliDemirci Mehmet Efe İsyanıMilli Mücadele’nin başlarında faydalı hizmetlerde bulunan çete reislerinden birisi de Demirci Mehmet Efe idi. Düzenli ordu kurulurken Çerkez Ethem ile birlikte bazı hareketlere girişmek istedi. Isparta, Keçiborlu yörelerinde ayaklanan Demirci’ye karşı Güney Cephesi Komutanı Refet Bey harekete geçti. Demirci Mehmet Efe, Antalya dağlarına kaçtı, yanındaki adamları orduya katıldılar. Demirci Mehmet Efe de 30 Aralık 1920’de teslim olmuştur. Daha önceki hizmetleri karşılığında hayatı bağışlanan Mehmet Efe kendisine gösterilen köyde sakin bir hayat sürdürerek 1959 yılına kadar İsyanlarıKurtuluş Savaşı sırasında Yunanlıların kışkırtması ile Kuzey Anadolu’da Rumlar tarafından çıkarılan ayaklanmadır 1920-1923. Pontus Cemiyeti, Osmanlı Devleti’nin düştüğü kötü durumdan faydalanarak harekete geçmiş, Samsun’dan Trabzon’a kadar uzanan bölgede bir Pontus Rum Devleti kurmak istemişti. İtilaf Devletleri’nin Yunanlıları desteklemesinden cesaret alan Rum çeteleri, çok sayıda Türk’ü yok etmeye başlamışlardı. Bu faaliyetlere karşı ilk ciddi önlem olarak Aralık 1920’de Merkez Ordusu oluşturulmaya başlanmış ve civardaki birlikler bu orduya bağlanmıştır. Merkez Ordusu tarafından başlatılan askeri harekât 6 Şubat 1923’e kadar sürmüş, ayaklanmacıların bütün elebaşları ve yardımcıları yok edilmiştir. Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra yapılan ikili antlaşma ile Anadolu’da Rumlar Yunanistan’a gönderilmiş ve böylece Pontus Devleti kurma çabaları da sona de Doğu Anadolu ve Kilikya’daki tarihi emellerini gerçekleştirmek amacıyla boş durmamışlardır. 1920’de Fransızların desteğiyle Adana’ya giren Ermeni İntikam Alayı halkı katle girişmiştir. Ancak Güney Cephesi’nde Kuva-yı Milliye birlikleri başarılı olunca Fransızların desteklediği Ermeniler de etkisiz hale getirilmiş mesele çözülmüştür. Doğu’da da Ermeni isyanlarını XV. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Karşı Çıkan İsyanlara Alınan TedbirlerHıyanet-i Vataniye Kanunu TBMM kurulduktan sonra ülkede otorite kurmakta zorlanmış ve birçok olayla karşılaşmıştır. Çıkarılan kanunla; TBMM’nin meşruiyetine isyan fiiline bulunanlar vatan haini sayılarak idam edilecekti. Asker kaçaklarını önlemek amacıyla da Firariler Kanunu çıkarıldı. Bu kanunları uygulamak için mahkemeler Mahkemeleri Yurdun belli merkezlerinde kurulmuş, suçlu görülenleri anında infaz etmiştir. 1920-1923 ve 1923-1927 olarak iki dönemde görev yapmıştır. Birinci dönemde vatana ihanet ve isyancılarla, ikinci dönemde inkılaplara ve rejime karşı gelenleri Fetva Yayınlanması İstanbul hükümeti tarafından Dürrizade’ye yayınlatılan fetvaya karşılık Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi ve 153 ilim adamının yayınladığı fetvadır. Asıl dinden çıkan ve asilerin milletin bağımsızlığını tehlikeye düşürenler olduğu ilan edilmiştir. Anadolu Ajansının Kurulması Milli mücadeleyi daha geniş alana duyurmak ve daha iyi anlatmak amacıyla Jandarma Birlikleri ve Merkez Ordusu Kurulması İç isyanları bastırmak için kurulmuştur. Çerkez Ethem tarafından komuta edilmiştir. Pontusçu Rumların faaliyetlerini önlemek için Merkez Ordusu kurulmuştur. Koçgiri isyanını Heyetlerinin kurulması Ankara hükümeti isyancılara ilk önce nasihat heyetleri göndermekte dinlemezlerse askeri kuvvet sevk ile ilişkilerin kesilmesi ve Damat Ferit’in vatan haini ilan Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Haz Zeynep Korkmaz, Ankara 2004 Aybars, Ergün, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, I, İstanbul 2012 Başlangıcından Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Ed Temuçin Faik Ertan, Ankara 2011 Belen, Fahri, Türk Kurtuluş Savaşı, Ankara 1983 Doğan, Orhan, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Ankara 2011 Ezherli, İhsan, Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1920-1938, Ankara 1988 Goloğlu Mahmut, Milli Mücadele Tarihi, III 1920, Üçüncü Meşrutiyet Birinci Büyük Millet Meclisi, İstanbul 2010 Jaeschke, Gotthard, Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi 2, Ankara 1989 Kocatürk, U., Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kronolojisi 1918- 1938, Ankara 1988 Meray Seha-Olcay Osman, Osmanlı İmparatorluğu’nun Çöküş Belgeleri, Ankara 1977. Mumcu, Ahmet, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Ankara 1986 Özkaya, Yücel, Türk İstiklal Savaşı ve Cumhuriyet Tarihi, Ankara 1981 Selek, Sabahattin, Milli Mücadele I-Anadolu İhtilali, İstanbul 1966 Sonyel, Salahi R., Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika II-Büyük Millet Meclisinin Açılışından Lozan Antlaşmasına Kadar, Ankara 1986 Tansel, Selahattin, Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, İstanbul 1991 Turan, Safran, M. vd., Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Ankara 2011 Türk İstiklal Harbi İstiklal Harbinde Ayaklanmalar 1919-1921, IV, Ankara 1974 Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Durmuş Yalçın vd., Ankara 2012 Yazıcı, Nuri, Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi, İstanbul 2011 Milli mücadele sadece dış düşmanlara karşı gerçekleştirilmedi. TBMM’ye karşı içeride pek çok isyan çıktı. Peki TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmalar Hangileridir? Nedenleri ve Sonuçları Nelerdir? sorularının cevabı bu yazımızın konusu. TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmalar Haritası Bu konu 8. ve 12. sınıf İnkılap tarihi dersi müfredatında yer almakta olup, LG, TYT, AYT ve KPSS değeri taşımaktadır. Kurtuluş Savaşı’nın en tehlikeli ve en sıkıntılı dönemi iç ayaklanmaların çıktığı dönemdir. Bu ayaklanmalar da en büyük rol İstanbul Hükümeti’nin başındaki Damat Ferit Paşa’ya aittir. Damat Ferit Paşa’nın bakış açısına göre Anadolu’da başlayan milli mücadele hareketi “1. Dünya Savaşı’nda terfi etmiş birkaç subayın işiydi. Bu hareket sönmüş bir saman alevinden başka bir şey değildi.” Damat Ferit Paşa milli mücadeleyi ve TBMM’yi ortadan kaldırmak için iki yöntem seçti Bunlardan birincisi milli mücadeleyi ve önderlerinin karalamakİkincisi ise İtilaf devletleri ile Barış Antlaşması’nı bir an önce imzalamaktı. 11 Nisan 1920’de Damat Ferit yayınladığı bir beyanname ile Anadolu’daki Milli Mücadele’nin bütün ülkenin işgaline yol açacağını duyurdu. Şeyhülislama hazırlatılan fetvalar da Mustafa Kemal ve arkadaşları hakkında ağır suçlamalara yer veriliyordu Dinsizlik bolşeviklik ve ittihatçılık gibi. Ayrıca 24 Mayıs 1920’de Mustafa Kemal ve yakın arkadaşları gıyaben Divan-ı Harp’de yargılandı ve haklarında idam kararı alındı. UYARI Bütün bu hareketlerin amacı Milli Mücadele halk desteğinden yoksun bırakmaktı. İngilizlerde uçakları ile Anadolu’da Damat Ferit’in beyannamesini ve Şeyhülislamın fetvalarını dağıtıyordu. Sonuçta bu propagandaların etkisiyle Anadolu’da TBMM’ye karşı ayaklanmalar çıktı. İçindekiler1 TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmaların Nedenleri2 TBMM’ye Karşı Çıkan Doğrudan İstanbul Hükümeti Tarafından Çıkarılan Anzavur Hilafet Ordusu Kuvayı İnzibatiye İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri Tarafından Çıkarılan Azınlıkların Çıkardığı Kuvayı Milliyeci Olup Sonradan Ayaklananlar3 TBMM’nin Ayaklanmalara Karşı Aldığı Önlemler4 TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmaların Sonuçları TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmaların Nedenleri İstanbul hükümeti tarafından halkın dini duygularının sömürülmesi ve TBMM’ye karşı devletlerin boğazlar çevresinde tampon bölge kurmak amacıyla yaptığı yörelerinde güçlü bazı ailelerin otoriteye sahip olup; TBMM’nin emrine girmek Avrupa devletlerinde yönlendirmesiyle bağımsız devlet kurmak Kuva-yi Milliye liderlerinin düzenli ordu kurulurken TBMM kontrole girmek istememesi. Milli Mücadele Dönemi Ayaklanmalar Haritası TBMM’ye Karşı Çıkan İsyanlar Milli mücadele yönelik isyanlar 1919 yılı başladı ve 1921 yılına kadar sürdü. Bu ayaklanmalar 4 grupta incelenmektedir. TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmalar Tablosu Doğrudan İstanbul Hükümeti Tarafından Çıkarılan İsyanlar Bu isyanların amacı sözde; halifeyi Anadolu hareketine karşı korumaktır. Doğrudan İstanbul Hükümeti tarafından çıkarılan isyanlar hangileridir? Anzavur Ayaklanması Ahmet Anzavurun isyanı Manyas, Susurluk, Gönen ve Uluabad dolaylarında etkili oldu. Amacı İngilizlerin boğazlarda ki egemenliğini Anadolu’dan gelebilecek bir tehdite karşı korumaktır. 2 defa isyan eden Anzavur’un ayaklanması bastırıldı. Anzavur, kurduğu orduya Kuvayı Muhammediye adını vermiştir. Hilafet Ordusu Kuvayı İnzibatiye İsyanı Geyve’de başlayan bu isyanın ilk komutanı Süleyman Şefik’tir. Daha sonra başına Ahmet Anzavur geçmiştir. İsyan Ali Fuat Paşa tarafından bastırılmıştır. Doğrudan İstanbul Hükümeti tarafından çıkarılan 2 isyanında ortak amacı Boğazlara yakın yerlerde milli güçlerin teşkilatlanmasını önlemektir. İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri Tarafından Çıkarılan İsyanlar Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne karşı çıkan ayaklanmalar arasında en yaygın olanlarıdır. Slogan din ve dini duygulardır. Ancak ayaklanmalar daha çok güçlü ailelerin bölgelerinde otorite kurma amacıyla ilgilidir. İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri tarafından çıkarılan isyanlar hangileridir? Bolu, Düzce, Hendek, Adapazarı Ayaklanmaları Ali Fuat Paşa ve Refet Bey tarafından Ayaklanması Çapanoğulları – Aynacıoğulları İsyanı İlk isyan Çerkez Ethem, 2. isyan Binbaşı İbrahim Bey tarafından Bozkır Ayaklanması Delibaş Mehmet, Vali Cemal Bey isyanları Bozkır ayaklanmasını Arif Bey, Delibaş Mehmet ayaklanmasını Refet Bey Ayaklanması Çopur Musa İsyanı Milli kuvvetlere yenilerek Yunanlılara Ayaklanması Eşref İsyanı Peygamberlik iddiası ile ayaklanan Eşref’i milli kuvvetler etkisiz hale Ayaklanması Cemil Çeto İsyanı Garzan’da gerçekleşen isyan milli kuvvetler etkisiz hale Ayaklanması Koşgiri İsyanı Milli kuvvetler tarafından Batı Ayaklanması Mardin ve çevresinde çıkan ayaklanma 5. tümen tarafından Aşiret Urfa Ayaklanması Urfa’nın kurtarılmasında milli güçlerle birlikte hareket eden bu aşiret daha sonra isyan etti. İsyan 5. tümen tarafından bastırıldı. Yazıyı buraya kadar okuma sabrı gösterdin. O halde en sonda bulunan sorular ile öğrenme düzeyini ölçmeyi unutma. Soruya tıkladığında cevabı altında gözükecek . Azınlıkların Çıkardığı Ayaklanmalar Azınlıklar, Wilson ilkelerini dayanak yapıp, Mondros Mütarekesi’nin yarattığı karışıklıklardan yararlanarak bağımsız devlet kurma amacıyla ayaklandılar. Azınlıkların çıkardığı ayaklanmalar hangileridir? Doğu Anadolu’da ki Ermeni Ayaklanması Kazım Karabekir tarafından Anadolu’da ki Ermeni Ayaklanmaları Fransızların desteği ile Adana, Antep, Maraş, Urfa bölgelerinde Rum Ayaklanması Orta ve Doğu Karadeniz kıyılarında Pontus Rum Devleti’ni tekrar kurmak amacıyla başlayan ayaklanmadır. Pontus Rum Cemiyetinin organize ettiği bu ayaklanma Topal Osman’ın de desteği ile milli güçler tarafından Anadolu’da ki Rum Ayaklanması Düzenli birlikler tarafından bastırıldı. Ayaklanmalar içinde en uzun süreni Pontus Rum İsyanı’dır. Kuvayı Milliyeci Olup Sonradan Ayaklananlar Kuvayi Milliye yanlısı olup sonradan ayaklananlar kimlerdir? TBMM Hükümeti’nin emirlerine karşı gelerek düzenli orduya katılmak istemeyen; Demirci Mehmet EfeÇerkez Ethem gibi Kuvayı Milliye liderlerinin çıkardığı ayaklanmalardır. Demirci Mehmet Efe’nin isyanını Refet Bey, Çerkez Ethem İsyanı’nı ise düzenli ordu bastırdı. TBMM’nin Ayaklanmalara Karşı Aldığı Önlemler Ayaklanmalar TBMM’yi iç güvenlik sorunuyla karşı karşıya bırakmıştı. Bu durum TBMM’yi iç güvenliği sağlamak ve otoritesini sağlamlaştırmak üzere tedbirler almaya zorladı. Bu tedbirler; Hıyanet-i Vataniye KanunuFirariler Kanunuİstiklal MahkemeleriAnadolu Ajansı Hükümeti’nin şeyhülislamdan aldığı fetvaya karşılık Ankara Müftüsü Rıfat Efendi tarafından fetva Hükümeti ile her türlü irtibat kesildi. İstanbul’dan gelen her türlü resmi evrakı geri gönderme kararı aldı. TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmaların Sonuçları Ayaklanmaların milli mücadele üzerinde pek çok olumsuz etkisi olurken tek olumlu etkisi; alınan önlemler neticesinde TBMM’nin otoritesinin artmasıdır. Şimdi olumsuz etkilere bakalım; İsyanlar esnasından işgal kuvvetlerinin Anadolu’da ki ilerleyişi yere kardeş kanı döküldü. Büyük çapta insan ve malzeme kaybı savaşının süresi uzadı. Sıkça Sorulan Sorular Damat Ferit Anzavur ve Kuvayı İnzibatiye ayaklanması İstanbul Hükümeti tarafından finanse edilen Ahmet Anzavur'un ordusuna verilen isimdir. Milli aşiret isyanı Hıyaneti Vataniyye Kanunu ve Firariler Hakkında Kanun Alınan tedbirler ile TBMM'nin otoritesi artmış ve düzenli orduya geçiş hızlanmıştır. Milli mücadelenin süresi uzarken, düşman kuvvatlerin ilerleyişi hızlandı. Milli güçte bölünmeye sebep olan bu isyanlar, gereksiz şekilde insan ve muhimmat kaybına sebep oldu. Pontus Rum isyanıdır.

istanbul isyanları kimler tarafından çıkarılmıştır